హైదరాబాద్ నెహ్రూ ఆర్ట్ గ్యాలరీలో ఒక విభిన్నమైన సొలో ప్రదర్శన జరుగుతుంది. డెక్కన్ క్రానికల్ కార్టూన్ ఎడిటర్ షేక్ సుభాని నిర్వహించిన మూడు రోజుల ప్రదర్శన ‘Hyderabad Ku Line Maarroun…’ శుక్రవారం (18-4-2025) ప్రారంభమైంది. ఈ ప్రదర్శనలో నగరం మరియు రాష్ట్రాన్ని ప్రతిబింబించే 70 లైన్ డ్రాయింగ్‌లు ఉన్నాయి. ఇది ఏప్రిల్ 20 వరకు అందరికీ అందుబాటులో ఉంటుంది.

“మేము హైదరాబాద్ వారసత్వాన్ని కార్టూనిస్ట్ చూపుతో చూస్తున్నాం-ఇది త్రీక్షణమైనది, ప్రేమతో కూడినది, అవ్యాఖ్యానమైనది,” అని ప్రదర్శనను ప్రారంభించిన డా. మమిడి హరికృష్ణ అన్నారు. ఆయనతో కలిసి JNAFAU యొక్క బాధ్యతలపై ఉన్న వైస్ చాన్సలర్ ప్రొఫెసర్ టి. గంగాధర్, నిజాం వంశస్థుడు రౌనక్ యార్ ఖాన్, ఏ.పీ. మాజీ డీజీపీ ఎస్.ఏ. హుడా, హైదరాబాద్ ఆర్ట్ సొసైటీ అధ్యక్షుడు ఎం.వి. రమణ రెడ్డి పాల్గొన్నారు.

“ఈ కళాకృతుల్లో ఓ లోతైన అందం ఉంది, ముఖ్యంగా కాకతీయ యుగానికి చెందిన భవనాలను చిత్రీకరించినవి చాలా ఆకట్టుకుంటాయి. రవప్ప మరియు కూతు వంటి నిర్మాణాలు ప్రత్యేకంగా కనిపిస్తాయి,” అని హరికృష్ణ అన్నారు. “నేను ప్రతిరోజూ డెక్కన్ క్రానికల్ చూస్తాను, ఎందుకంటే నేను సుభాని అభిమానిని. ఆయన డ్రాయింగ్‌లు చూసినప్పుడు మా వంశ పరాక్రమాన్ని గుర్తు చేసుకున్నాను,” అని రౌనక్ యార్ ఖాన్ చెప్పారు, చార్మినార్ మరియు ఇతర ప్రాచీన కట్టడాల చిత్రాలను ఉద్దేశిస్తూ.

“స్మారక చిహ్నాలు కూలిపోవచ్చు, కానీ స్కెచ్‌లు చాలా కాలం నిలిచిపోతాయి,” అని ఎం.వి. రమణ రెడ్డి అన్నారు. JNAFAU ప్రొఫెసర్ టి. గంగాధర్ మాటల్లో, “లైన్ స్కెచ్‌లు ఈ స్మారక చిహ్నాలకు అందాన్ని తీసుకువచ్చాయి. ఇది ఒక కొత్త ధోరణి. ఇది సుభాని వల్లే సాధ్యమైంది. ఆయన ఈ స్మారక చిహ్నాల 3D రూపాన్ని బహిర్గతం చేశారు. ఇది ఒక ప్రత్యేకత. ఇది ఒక కళాకారుడికే సాధ్యమవుతుంది.”

JNAFAU ఫైన్ ఆర్ట్స్ కళాశాల ప్రిన్సిపల్ ఎం.ఎల్. ఆనంద్, ఆర్కిటెక్చర్ విద్యార్థుల కోసం ప్రదర్శనను మరో రోజు పొడిగించమని సుభానికి అభ్యర్థించారు. “ఈ డ్రాయింగ్‌లు వారికి ఎంతో ఉపయోగపడతాయి,” అని ఆయన అన్నారు.

“సుభాని కార్టూన్లు నా జీవితంలో ఆనందాన్ని తీసుకువస్తాయి. ఆయన ఇతర కళా కృతులను చూడడం ఒక ఆవిష్కరణలా అనిపించింది,” అని మాజీ డీజీపీ హుడా చెప్పారు. వ్యాపారవేత్త అబ్దుల్ రహ్మాన్ ప్రసిద్ధ స్మారక చిహ్నాల వివరమైన లైన్ డ్రాయింగ్‌లను చూసి ఆశ్చర్యపోయారు. “ఫోటోలకన్నా ఇవి మరింత ఆహ్లాదంగా అనిపిస్తున్నాయి,” అని అన్నారు.

రాష్ట్ర భాషా, సాంస్కృతిక శాఖ మరియు JNAFAU ఫైన్ ఆర్ట్స్ కళాశాల సంయుక్తంగా నిర్వహించిన ఈ ప్రదర్శనలో చార్మినార్, గోల్కొండ కోట, ఇరానీ కాఫీలు, కాకతీయ యుగపు కట్టడాలు వంటి అనేక చారిత్రక నిర్మాణాలు సుభానీ యొక్క ప్రత్యేక లైన్ వర్క్ శైలిలో ప్రదర్శించబడ్డాయి.

40 సంవత్సరాలుగా ఆర్టిస్ట్‌గా పనిచేస్తున్న రమణ గిరి మాట్లాడుతూ, “ఈ చిత్రాలు రియలిస్టిక్‌గా ఉండటంతో పాటు ఆధునికతను కూడా కలిగి ఉన్నాయి. ఇలాంటి ల్యాండ్‌స్కేప్‌లను నేనెప్పుడూ చూడలేదు. “చాలా మంది లైన్ వర్క్ చేస్తారు, కానీ ఇది మరింత యథార్థంగా మరియు ఆధునికంగా అనిపిస్తోంది. ఇది కేవలం గుడులు మరియు శిల్పాల గురించేగా కాదు; ఈ కళాకృతులు స్మారక చిహ్నాలకు జీవం పోస్తున్నాయి. సుభానీ యొక్క కేంద్రీకరణ మరియు నిబద్ధత నిజంగా అభినందనీయం,” అని ఆయన చెప్పారు.

ఈ కార్యక్రమంలో మాట్లాడిన సుభానీ, 1980లో విద్యార్థిగా కార్టూన్ పోటీ బహుమతి అందుకోవడానికి వచ్చినప్పుడు చారిత్రక కట్టడాలను తొలిసారి చూసిన అనుభవాన్ని గుర్తు చేసుకున్నారు.

“చార్మినార్ మరియు మక్కా మసీదు అందాన్ని చూసి మౌనమయ్యాను. నాకప్పటికి కెమెరా లేకపోవడం వల్ల, వాటిని చేతితో వివిధ కోణాలలో డ్రాయింగ్ చేశాను. 1985లో హైదరాబాద్‌కు స్థిరపడిన తర్వాత, డెక్కన్ క్రానికల్‌లో చేరి, అనేక స్మారక చిహ్నాల రఫ్ స్కెచ్‌లు వేయడం ప్రారంభించాను. కొద్ది సంవత్సరాల తర్వాత చిన్న కెమెరా కొన్నాను, ఫోటోలు తీయడం మొదలుపెట్టాను. అప్పుడే అర్థమైంది – కెమెరాకు పరిమితులు ఉన్నాయి. కానీ ఒక కళాకారుడికి అటువంటి హద్దులు ఉండవు. నా స్కెచ్‌లతోనే మొత్తం దృశ్యాన్ని పకడ్బందీగా పట్టుకునే అవకాశం నాకు లభించింది,” అని సుభానీ వివరించారు.

కళాభిమానులతో కళకళ లాడుతున్న ఈ ప్రదర్శన ఈరోజుతో ముగియనుంది.

–కళాసాగర్